Koniec roku to czas, gdy przygotowywane są budżety na następny okres. Podejść do budżetowania jest wiele – jednym z nich jest analiza kluczowych wskaźników i oparcie na nich wartości zawartych w planach finansowych.
Budżet to wyrażony w liczbach plan na pewien okres. To liczbowe przedstawienie planu narzuca pewnego rodzaju porządek, umożliwiając zorientowanie się gdzie i jakie koszty będą ponoszone oraz jakie przychody będą uzyskiwane oraz kiedy i jakie środki pieniężne będą wydatkowane. Budżet łączy funkcje planowania i kontroli.
Wskaźniki ustalane są w fazie tworzenia budżetu. Ma to za zadanie przygotowanie budżetu oraz jego zatwierdzenie zgodnie z celami firmy. Polega ona na określeniu zadań w tym wyrażonych właśnie we wskaźnikach dla poszczególnych ośrodków odpowiedzialności przedsiębiorstwa. Następnie zostają określone środki finansowe oraz planowane koszty i wydatki. Punktem wyjścia, tak jak przy tradycyjnych budżetach, jest długookresowy plan. Przygotowanie budżetu obejmuje szereg etapów, składających się na procedurę sporządzania oraz proces kalkulacji.
Przy budżetowaniu w oparciu o wskaźniki wykorzystuje się Model Du Ponta, który bazuje na wybranych pozycjach bilansu oraz rachunku zysków i strat oraz pokazuje zależności przyczynowo-skutkowe, jakie zachodzą pomiędzy najbardziej ogólnymi (syntetycznymi) wskaźnikami, takimi jak ROE czy ROA, i wskaźnikami występującymi na niższych poziomach piramidy.
Piramida Du Ponta może służyć zarówno jako narzędzie diagnostyczne, gdy chodzi o przeszłość, jak i jako narzędzie planistyczne, w odniesieniu do przyszłości. Proces analizy czy symulacji można przeprowadzać „oddolnie” lub „odgórnie”.
Właścicieli interesuje rentowność kapitału własnego. Daje ona podstawę do oczekiwania wzrostu firmy w przyszłości. Rentowność kapitału własnego powinna być na poziomie nie niższym niż średnia branży. Aby jednak osiągnąć zakładany poziom trzeba wiedzieć, że stopa zwrotu z kapitału własnego ROE równa się iloczynowi rentowności aktywów ROA i tzw. mnożnika kapitału własnego. Mnożnik określa strukturę zaangażowanych w firmie kapitałów i jest miernikiem wielkości dźwigni finansowej. Mnożnik TA/E to aktywa ogółem/kapitał własny. Pokazuje on, ile razy majątek firmy jest większy od kapitału własnego oraz w jakim stopniu majątek przedsiębiorstwa jest finansowany z kapitału własnego. Zgodnie z tą definicją w przykładzie wskaźnik TA/E został obliczony za pomocą następującej formuły:
TA/E = 1 / (1 - WZA)
Wzrost rentowności kapitału własnego ROE można uzyskać poprzez zmianę struktury finansowania, tzn. zwiększając udział kapitałów obcych w finansowaniu majątku, co określane jest mianem tzw. dźwigni finansowej (ang. financial leverage). Wielkość dźwigni finansowej można zapisać jako różnicę rentowności kapitałów własnych ROE i rentowności majątku ROA.
Wyższy poziom mnożnika oznacza zwiększenie udziału kapitału obcego w ogólnej strukturze kapitału, co z kolei pociąga za sobą wzrost ryzyka finansowego przedsiębiorstwa. Wartość mnożnika kapitału może zawierać się w przedziale od jeden do plus nieskończoności.
Pozostałe 51% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników serwisu.
Jeśli posiadasz aktywną prenumeratę przejdź do LOGOWANIA. Jeśli nie jesteś jeszcze naszym Czytelnikiem wybierz najkorzystniejszy WARIANT PRENUMERATY.
Zaloguj Zamów prenumeratę Kup dostęp do artykułuMożesz zobaczyć ten artykuł, jak i wiele innych w naszym portalu Controlling 24. Wystarczy, że klikniesz tutaj.
