II kwartał 2008 r. - nadal solidny wzrost gospodarczy
l Spowolnienie wzrostu PKB w II kwartale 2008 r. było mniejsze od oczekiwań. Wzrost PKB wyniósł 5,8% r/r wobec 6,1% w I kwartale. Co ciekawe, wzrost wartości dodanej brutto przyspieszył w II kwartale do 6,1% r/r z 5,5% w I kwartale, a wyrównany sezonowo wzrost PKB wzrósł o 1,5% kw/kw wobec 1,4% w I kwartale.
l Za dobre wyniki gospodarki w II kwartale w znacznym stopniu odpowiadało utrzymanie szybkiego wzrostu konsumpcji prywatnej (5,6% r/r) i inwestycji (15,2% r/r), przy mniejszym od oczekiwań ujemnym wpływie eksportu netto (-0,6 pkt. proc. wobec -0,4 w poprzednim kwartale). Negatywny wpływ na wzrost gospodarczy miała konsumpcja w sektorze publicznym, która spadła w II kwartale o 1,2% r/r.
l Według szacunków Eurostatu, wzrost PKB w Polsce wyniósł w II kwartale 2008 r. 6,1% r/r wobec 6,2% w I kwartale.
... wyniki firm wciąż rosną (chociaż coraz wolniej)
l Solidne tempo wzrostu gospodarki znalazło odzwierciedlenie w wynikach finansowych przedsiębiorstw, które w II kwartale 2008 r. poprawiły się po raz kolejny. Jednak tempo poprawy wyraźnie się osłabiło w porównaniu z poprzednimi kwartałami. Wzrost przychodów pozostał wysoki (ponad 15% r/r), ale jeszcze szybciej rosły koszty, powodując delikatne pogorszenie większości wskaźników ekonomiczno-finansowych, m.in. spadek rentowności obrotu brutto i netto, wzrost poziomu kosztów, spadek płynności finansowej.
l Odsetek firm zajmujących się sprzedażą na eksport obniżył się w I półroczu 2008 r. do 48,2% wobec 48,8% przed rokiem. Spadł też odsetek eksporterów wykazujących zysk oraz pogorszyły się ich podstawowe wskaźniki ekonomiczno-finansowe, chociaż i tak pozostały lepsze niż dla ogółu badanych firm.
... przy coraz szybszym wzroście kosztów pracy
l Wzrost zatrudnienia w gospodarce w II kwartale 2008 r. nie był już tak imponujący, jak na początku roku. Zatrudnienie w całej gospodarce zwiększyło się o 3,7% r/r, a liczba pracujących według BAEL wzrosła o 3,5% r/r. Jednak napięcia na rynku pracy nie osłabiły się. Wzrost wynagrodzeń brutto ponownie przyspieszył, osiągając w II kwartale 11,6% r/r (w sektorze firm ponad 12% r/r). W efekcie, przy lekkim spowolnieniu wzrostu gospodarczego wzrost jednostkowych kosztów pracy nabrał tempa, osiągając w II kwartale rekordowy poziom 9,2% r/r (szacunek na podstawie danych o wzroście PKB i liczbie pracujących według BAEL) wobec 8,5% w I kwartale.
l Wzrost wydajności pracy lekko przyspieszył do 2,2% r/r z 1,5% w I kwartale. O ile w przemyśle i budownictwie wydajność pracy rośnie w niezłym tempie (odpowiednio ok. 4% i 9% r/r), to w usługach wydajność spadła po raz kolejny w II kwartale.
Jak mocne będzie spowolnienie w dalszej części roku
l Wprawdzie wzrost gospodarczy w II kwartale 2008 r. był lepszy od prognoz, jednak spowolnienie gospodarcze jest faktem od 1,5 roku. Kluczowe pytanie w tej chwili dotyczy skali tego zjawiska w kolejnych kwartałach. Coraz częściej pojawiają się obawy, że druga połowa roku może przynieść mocniejszy spadek aktywności.
l Wskaźniki koniunktury potwierdzają stopniowe pogarszanie nastrojów przedsiębiorców i konsumentów oraz sygnalizują spadek zamówień w przemyśle. Szczególnie mocny spadek nastąpił w przypadku wskaźnika PMI dla Polski w lipcu i sierpniu.
l Naszym zdaniem, kontynuacja wzrostu popytu na kredyty, oczekiwany większy napływ środków z UE, spadek cen surowców na świecie i osłabienie złotego nadal pozwalają oczekiwać, że spowolnienie będzie umiarkowane. Tempo wzrostu PKB w II półroczu 2008 r. powinno spaść lekko poniżej 5%.
Słabiej w przemyśle, nie najgorzej w handlu i budownictwie
l Wzrost produkcji w przemyśle wyniósł w lipcu 2008 r. 5,6% r/r (wyrównany sezonowo 4,4%), potwierdzając, że aktywność ekonomiczna w III kwartale słabnie. W sierpniu dynamika produkcji może się zbliżyć do zera, na co wskazuje mniejsza liczba dni roboczych niż przed rokiem oraz duży spadek PMI.
l Nieco lepszy wynik zanotowano w budownictwie, gdzie produkcja wzrosła prawie tyle, co średnio w I półroczu (ok. 17% r/r). Sugeruje to, że dynamika inwestycji na razie nie słabnie. Pytanie, czy malejąca rentowność przedsiębiorstw nie skłoni ich do rewizji planów inwestycyjnych w dalszej części roku.
l Wzrost sprzedaży detalicznej wyniósł 14,3% r/r (realnie 10,1% r/r) i był dwucyfrowy w prawie wszystkich działach oprócz sprzedaży samochodów i żywności. Popyt konsumentów rośnie głównie za sprawą dynamicznego wzrostu dochodów.
Wzrost płac nadal silny mimo słabnącego popytu na pracę
l Pomimo postępującego delikatnego spowolnienia gospodarki presja płacowa utrzymuje się na podwyższonym poziomie. Wzrost płac w sektorze przedsiębiorstw wyniósł w lipcu 2008 r. 11,6% r/r, spowalniając jedynie nieznacznie z 12% w czerwcu. Po dwóch miesiącach stabilizacji zatrudnienia w ujęciu miesięcznym, w lipcu zanotowano wzrost o 0,2% m/m (4,7% r/r). Jednak w przetwórstwie przemysłowym zatrudnienie spadło nieznacznie trzeci raz z rzędu, co wydaje się odzwierciedlać coraz poważniejsze kłopoty eksporterów w obliczu pogorszenia koniunktury za granicą oraz silnego złotego.
l Fundusz płac w sektorze przedsiębiorstw wzrósł o 16,8% r/r (realnie 11,5% r/r), słabiej niż w czerwcu i w I półroczu. Jednak dochody ludności rosną szybko, m.in. dzięki rosnącej dynamice świadczeń społecznych (w lipcu ponad 11% r/r).
Inflacja coraz bliżej poziomu 5%
l Wzrost CPI przyspieszył w lipcu do 4,8% r/r, najwyższego poziomu od siedmiu lat, w czym pomógł przede wszystkim wzrost rocznej dynamiki cen paliw, nośników energii i żywności. W strukturze inflacji cały czas widoczna jest różnica w zachowaniu cen towarów i usług. Te pierwsze w wielu przypadkach spadają, podczas gdy ceny usług rosną coraz dynamiczniej.
l Inflacja bazowa po wyłączeniu cen żywności i energii pozostała na poziomie 2,2%, a inflacja netto wzrosła z 3,4% do 3,5%. W sierpniu należy się spodziewać silnego wzrostu obu wskaźników, a wzrost CPI prawdopodobnie przekroczy 5%.
l Wzrost PPI wyniósł w lipcu zaledwie 2,3% r/r (w przetwórstwie zaledwie 1% r/r). Jednak znaczny wpływ na ten wynik miała aprecjacja złotego. Wskaźnik PPI na rynku krajowym pozostaje wysoki, odzwierciedlając wzrost presji kosztowej u producentów.
