Rozliczenie kosztów wydziałowych w księgach rachunkowych

Wydziały te mogą świadczyć usługi między sobą lub też na zewnątrz przedsiębiorstwa. Jeżeli usługi świadczone przez te wydziały mają podobną formę, wówczas najprostszym sposobem ich rozliczenia będzie dokładna ewidencja. W przeciwnym przypadku jednostki do rozliczenia kosztów wydziałowych stosują odpowiednie parametry, czyli klucze rozliczeniowe.

Koszty wydziałowe – definicja

Koszty wydziałowe są to koszty pośrednie wytworzenia produktu, które powstały w wydziałach pomocniczych. W przeciwieństwie do kosztów bezpośrednich, kosztów wydziałowych nie można na podstawie pomiaru bądź dokumentacji źródłowej odnieść wprost na konkretny produkt wytworzony przez przedsiębiorstwo w ramach działalności podstawowej.

Koszty wydziałowe możemy podzielić na te, które związane są z utrzymaniem pracy maszyn i urządzeń niezbędnych w procesie produkcyjnym oraz na ogólnowydziałowe, związane głównie z pracownikami i administracją.

Do kosztów wydziałowych zaliczamy zatem:

• Koszty transportu i paliwa, które nie zostały zaliczone do kosztów bezpośrednich.
• Materiały wykorzystane przez wydział, które nie zostały wykorzystane bezpośrednio przy produkcji.
• Amortyzacja środków trwałych, które wykorzystywane są ogólnowydziałowo, jak również maszyn i urządzeń, których amortyzację nie zaliczono do kosztów bezpośrednich,
• Koszty remontu, konserwacji środków trwałych.
• Koszty administracyjne, podatkowe.
• Koszty ubezpieczeń.
• Wynagrodzenia pracowników pośrednio produkcyjnych, administracyjnych i zarządu wraz z narzutami.
• Inne związane z kosztami pośrednimi produkcji.

Koszty wydziałowe dzieli się na koszty stałe i zmienne. Taki podział pomaga w prawidłowym rozliczeniu kosztów, które związane są z produkcją. Zgodnie bowiem z art. 28 ust. 3 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2019 r. poz. 351) koszt wytworzenia produktu obejmuje koszty pozostające w bezpośrednim związku z danym produktem oraz uzasadnioną część kosztów pośrednio związanych z wytworzeniem tego produktu. Koszty bezpośrednie obejmują wartość zużytych materiałów bezpośrednich, koszty pozyskania i przetworzenia związane bezpośrednio z produkcją i inne koszty poniesione w związku z doprowadzeniem produktu do postaci i miejsca, w jakich się znajduje w dniu wyceny. Do uzasadnionej, odpowiedniej do okresu wytwarzania produktu, części kosztów pośrednich zalicza się zmienne pośrednie koszty produkcji oraz tę część stałych, pośrednich kosztów produkcji, które odpowiadają poziomowi tych kosztów przy normalnym wykorzystaniu zdolności produkcyjnych. Za normalny poziom wykorzystania zdolności produkcyjnych uznaje się przeciętną, zgodną z oczekiwaniami w typowych warunkach, wielkość produkcji za daną liczbę okresów lub sezonów, przy uwzględnieniu planowych remontów. Jeżeli nie jest możliwe ustalenie kosztu wytworzenia produktu, jego wyceny dokonuje się według ceny sprzedaży netto takiego samego lub podobnego produktu, pomniejszonej o przeciętnie osiągany przy sprzedaży produktów zysk brutto ze sprzedaży, a w przypadku produktu w toku – także z uwzględnieniem stopnia jego przetworzenia.