Spowolnienie wzrostu PKB
l Miesiąc temu pisaliśmy, że ryzyko dla naszej prognozy tempa wzrostu PKB za drugi kwartał jest asymetryczne w dół i rzeczywiście, mając kompletny zestaw danych miesięcznych, rewidujemy ten szacunek do 6%. Oznacza to istotne spowolnienie w porównaniu z tempem wzrostu 7,4% osiągniętym w pierwszym kwartale. Jednak nie oznacza to, że obraz polskiej gospodarki wyłaniający się po publikacji czerwcowych danych jest pesymistyczny, gdyż spowolnienie w niektórych sektorach powinno być tymczasowe.
l Po wyjątkowym pierwszym kwartale, w dalszej części roku tempo rozwoju gospodarki nie odbiega już tak znacznie od wzrostu potencjalnego, choć w strukturze wzrostu PKB ciężar przesuwa się jeszcze bardziej w kierunku popytu wewnętrznego, co związane jest z kontynuacją poprawy sytuacji na rynku pracy.
Niski wzrost produkcji w czerwcu
l Produkcja sprzedana przemysłu wzrosła w czerwcu o 5,6% r/r, co było wynikiem znacznie poniżej konsensusu rynkowego na poziomie ok. 8% r/r, oraz nieco poniżej naszej prognozy 6,2% r/r. W pewnym stopniu pogorszenie dynamiki wynikało z mniejszej liczby dni roboczych niż w czerwcu 2006 r. Jednak skorygowana sezonowo przez GUS dynamika produkcji wyniosła 8% r/r, co również oznacza pewne spowolnienie w porównaniu z poprzednimi miesiącami (8,3% r/r w maju, średnio 12% w pierwszych pięciu miesiącach roku).
l Tradycyjnie najszybszy wzrost produkcji zanotowano w przetwórstwie przemysłowym (6,2% r/r), w tym w szczególności w działach przemysłu zorientowanych na eksport. Wzrost produkcji budowlano-montażowej zanotował znaczące spowolnienie do 3,7% r/r (wyrównany sezonowo do 9,9% r/r).
...choć sprzedaż detaliczna zaskoczyła in plus
l Wzrost sprzedaży detalicznej przyspieszył w czerwcu do 16,2% r/r wobec 14,8% w maju (realnie do 14,3% r/r wobec 13,4% w maju). Wynik był zatem wyższy, niż przewidywały prognozy rynkowe. Z tym jednak należało się liczyć po opublikowaniu danych o płacach i zatrudnieniu.
l Szybko rosnące dochody osobiste gospodarstw domowych są czynnikiem podtrzymującym silny wzrost konsumpcji prywatnej i ta sytuacja utrzyma się najprawdopodobniej również w kolejnych kwartałach tego roku. Wzrost sprzedaży cały czas ma szerokie podstawy, czego odzwierciedleniem jest utrzymanie wysokich dynamik praktycznie we wszystkich działach handlu.
Szybki wzrost płac i zatrudnienia
l Przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw zwiększyło się w czerwcu o 3,3% m/m i 9,3% r/r. Lepsze od oczekiwań okazały się również dane o zatrudnieniu, pokazując wzrost o 0,6% m/m i 4,6% r/r wobec konsensusu rynkowego i naszej prognozy na poziomie 4,3% r/r.
l Przyspieszenie nominalnego wzrostu płac do poziomu najwyższego od stycznia 2001 r. i wzrost dynamiki zatrudnienia do najwyższego poziomu w historii polskiej gospodarki po 1989 r. przełożyły się na wyraźne zwiększenie dynamiki funduszu płac w firmach - nominalnie wyniosła ona 14,4%, a realnie 11,5% r/r. Dane te potwierdziły, że w wyniku dużego zapotrzebowania na pracowników napięcia na rynku pracy są coraz silniejsze, znajdując odzwierciedlenie we wzroście dynamiki płac. Ciekawe, czy obniżka składki rentowej wpłynie w jakiś sposób na ten trend.
Silny wzrost jednostkowych kosztów pracy
l Po kilku latach utrzymywania się dynamiki płac poniżej tempa wzrostu wydajności pracy, w ostatnich miesiącach sytuacja się zdecydowanie odwróciła. Potwierdziły to po raz kolejny opublikowane na początku sierpnia dane o płacach w całej gospodarce za II kwartał. Jak podał GUS, przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w II kwartale 2007 r. wyniosło 2644,34 zł. Oznacza to, że po tym, jak w pierwszym kwartale płace wzrosły o 7,1% r/r, nastąpiło przyspieszenie do 8.9%, co było nieco szybciej, niż sugerował trend obserwowany w przypadku sektora przedsiębiorstw (w drugim kwartale również wzrost o 8,9%, ale z 7,8% w I kw.).
l W tym samym czasie nastąpiło przyspieszenie wzrostu zatrudnienia do 4,5% z 4,2% w sektorze przedsiębiorstw, a według naszych szacunków z 3,0% do 3,2% w całej gospodarce. Przy jednoczesnym spowolnieniu tempa wzrostu gospodarczego do ok. 6% (i tempa wzrostu wydajności pracy z 4,5% do 2,7%YoY w II kw.), oznaczało to znaczące przyspieszenie wzrostu jednostkowych kosztów pracy - z niecałych 3% w I kw. do ok. 6% w II kw. Dla porównania, średnio w poprzednim roku JKP wzrosły o nieco ponad 1%.
l W dalszej części roku gospodarka może rozwijać się w tempie nawet nieco poniżej 6% r/r, a tempo wzrostu zatrudnienia nie powinno już przyspieszać. Jednak przy utrzymaniu tempa wzrostu płac na wysokim poziomie, jednostkowe koszty pracy mogą nadal rosnąć dość szybko. Choć nie jest wcale tak jednoznaczny wpływ tego czynnika na inflację (przy utrzymywaniu wciąż wysokich marż i dobrych wyników finansowych firm), wydaje nam się, że będzie to dla Rady Polityki Pieniężnej jednym z argumentów za kontynuacją cyklu zacieśnienia polityki pieniężnej.
Bezrobocie ostro w dół
l Stopa bezrobocia rejestrowanego spadła w czerwcu do 12,4%, zgodnie z naszą prognozą i nieco bardziej, niż zakładał rynek (12,5%). W lipcu oczekiwany jest dalszy spadek do 12,2%. Liczba bezrobotnych zarejestrowanych w urzędach pracy wyniosła 1,89 mln osób i była o 592 tys. osób (niemal 24%) niższa niż przed rokiem.
l Podobnie jak wyższa dynamika sprzedaży, coraz szybszy spadek bezrobocia jest efektem mocnego ożywienia na rynku pracy i można się spodziewać jego kontynuacji w kolejnych miesiącach roku. Będzie to jeden z czynników sprzyjających dalszemu szybkiemu wzrostowi konsumpcji prywatnej. Według naszych prognoz, stopa bezrobocia na koniec roku wyniesie 11,5%, co będzie oznaczało spadek o niemal 3,5 pkt proc. (w porównaniu z 2,7 pkt proc. w 2006 r.).
Perspektywy inflacji bez zmian
l Od marca 2007 r. inflacja CPI utrzymuje się blisko celu inflacyjnego i oczekujemy, że będzie tak do końca roku, z małą przerwą w miesiącach sierpień-wrzesień, kiedy to na skutek wysokiej bazy statystycznej zeszłego roku możliwy jest jej spadek nawet poniżej 2%. W czerwcu inflacja wzrosła do 2,6% z 2,3% w maju, po utrzymaniu cen na stabilnym poziomie w ujęciu miesięcznym. Był to wynik zgodny z naszymi oczekiwaniami, jednak poniżej konsensusu rynkowego na poziomie 2,7%.
l Jak można było się spodziewać, jednymi z głównych czynników odpowiedzialnych za wzrost inflacji były ceny żywności i ceny paliw, które wzrosły odpowiednio o 4,4% r/r i 4,1% r/r (w poprzednim miesiącu 4,3% i 0,8%). Warto jednak zauważyć, że w ujęciu miesięcznym ceny żywności spadły o ponad 1% (nawet więcej, niż się spodziewaliśmy), co oznacza, że nieuzasadnione były obawy o dłuższy wpływ wiosennych mrozów na ceny. W kolejnych miesiącach zobaczymy, jak na krajowe ceny żywności wpłyną niskie zbiory w Europie oraz w jakim stopniu dotknie nasz kraj trend na wzrost cen żywności na całym świecie.
l Dane o inflacji bazowej pokazały wzrost wszystkich obliczanych przez NBP miar tego wskaźnika. Inflacja netto przyspieszyła, zgodnie z oczekiwaniami do 1,8% r/r z 1,65% r/r w maju. Wzrost pozostałych miar wynosił od 0,12 pkt proc. do 0,36 pkt proc. Potwierdza to, że fundamentalna presja inflacyjna, która jest przedmiotem obaw RPP w znacznie większym stopniu niż przejściowe szoki na rynku żywności i paliw, stopniowo ulega wzmocnieniu. Nadal jednak pozostaje stosunkowo słaba, o czym świadczy fakt, że tylko jedna miara inflacji bazowej przekracza cel inflacyjny. Dane te nie zmieniły obrazu średnioterminowych perspektyw inflacji postrzeganych przez RPP.
