Umiejętność wyznaczenia zarówno kosztu kapitału własnego, jak i obcego jest ważna m.in. z uwagi na wybór inwestycji. Kapitał potrzebny jest na każdym etapie działalności każdego przedsiębiorstwa. Jedną z ważniejszych decyzji jest wybór źródła finansowania na bieżące funkcjonowanie organizacji oraz na działalność inwestycyjną.

Wycena kapitału w przedsiębiorstwie – studium przypadku

Wybór ten uwarunkowany jest wieloma czynnikami, takimi jak:

forma organizacyjno-prawna przedsiębiorstwa,

dostępność kapitału,

ryzyko,

cel inwestycyjny,

koszt kapitału.

Ważnym kryterium, jakie często biorą pod uwagę przedsiębiorcy podejmując decyzję o wyborze danego źródła, jest koszt pozyskania kapitału. Ma on też kluczowe znaczenie w dokonywaniu wyboru inwestycji. Dlatego istotna jest umiejętność wyznaczenia zarówno kosztu kapitału własnego, jak i obcego.

Przez koszt kapitału w przedsiębiorstwie rozumie się oczekiwaną przez dawców kapitału stopę zwrotu z kapitału zainwestowanego przy danym poziomie ryzyka, jaki towarzyszy działalności przedsiębiorstwa.

W przypadku kapitału obcego będzie to oczekiwana stopa zwrotu skorygowana o wartość tarczy podatkowej. Zastosowanie własnych środków finansowych wiąże się z poniesieniem kosztów w tym sensie, że zainwestowane fundusze mogłyby być zaangażowane w inny sposób, o wyższej dochodowości.

Koszt użycia kapitału własnego należy postrzegać jako koszt utraconych możliwości lub koszt alternatywny.

Istnieją także modele, z pomocą których możliwe jest oszacowanie kosztu kapitału własnego, np. kosztu kapitału pochodzącego z emisji akcji.

Wycena kosztu kapitału

Wycena kosztu kapitału własnego jest trudniejsza niż kapitału obcego. Wśród modeli, które umożliwiają wycenę kosztu kapitału własnego, najczęściej wymieniane są:

( A ) model wzrostu dywidendy,

( B ) model wyceny aktywów kapitałowych (CAPM),

( C ) metoda premii z tytułu ryzyka, zwana również metodą arbitrażu cenowego.

Zakładając, że dywidendy przypadające na jedną akcję będą wzrastać z roku na rok w jednakowym tempie, to stosując model Gordona koszt kapitału własnego pochodzącego z akcji zwykłych można obliczyć:

KAZ = DIVi / PO + g

gdzie:

Po – cena rynkowa akcji,

DIVi – wartość dywidendy w danym roku,

g – współczynnik wzrostu dywidendy.

Natomiast współczynnik wzrostu dywidendy obliczyć można za pomocą następującej formuły:

g = (1 – DIVi / EPS) × ROE

Do wyznaczania kosztu kapitału własnego coraz częściej w praktyce stosowany jest model rynku kapitałowego zwany modelem CAPM (capital assets pricing model). Model CAPM opisuje następująca formuła:

ke = rrf + β (rm – rrf)

gdzie:

ke – koszt kapitału własnego,

rrf – stopa zwrotu wolna od ryzyka,

rm – rynkowa stopa zwrotu z portfela inwestycyjnego,

β – współczynnik ryzyka właściwy dla danego przedsiębiorstwa,

(rm – rrf ) – premia za ryzyko.

Kolejną z metod szacowania kapitału własnego jest model oparty o szacowaniu premii za ryzyko (ATP – arbitrage pricing theory). Zakłada on, że koszt kapitału własnego jest równy stopie zwrotu z inwestycji w obligacje danego przedsiębiorstwa, powiększonej o premię za ryzyko, jakie ponoszą akcjonariusze w porównaniu z ryzykiem wierzycieli:

Ke = rd + PR

gdzie:

rd – stopa zwrotu z obligacji danego przedsiębiorstwa,

PR – premia za ryzyko.

Pozostałe 60% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników serwisu.

Jeśli posiadasz aktywną prenumeratę przejdź do LOGOWANIA. Jeśli nie jesteś jeszcze naszym Czytelnikiem wybierz najkorzystniejszy WARIANT PRENUMERATY.

Zaloguj Zamów prenumeratę Kup dostęp do artykułu

Możesz zobaczyć ten artykuł, jak i wiele innych w naszym portalu Controlling 24. Wystarczy, że klikniesz tutaj.

Ulubione Drukuj

Zobacz również

Metody wyceny aktywów własnych

Metody wyceny aktywów własnych

Wycena inwestycji jest dobra tylko wtedy, kiedy obie strony transakcji wyjdą na niej win-win. Żeby tak jednak było, obie strony działające w otoczeniu gospodarczym powinny posiadać taką samą informację, wolną od zniekształceń. Oczywiście wiemy, że tak nie jest i tak naprawdę któraś ze stron musi zawsze okazać się w dłuższej perspektywie lekko pokrzywdzona. Co zrobić, by nie być po tej gorszej stronie inwestycji? Trzeba nauczyć się kilku podstawowych metod wyceny własnych aktywów.

Czytaj więcej
Tekst otwarty nr 11-12/2023

Rozwijamy się z naszymi klientami i dla naszych klientów

Rozwijamy się z naszymi klientami i dla naszych klientów

Członek zarządu Controlling Systems o tym, jak zmieniał się controlling w Polsce na przestrzeni ostatnich 20 lat, nowych wyzwaniach oraz szansach dla rozwoju systemów controllingowych i znaczeniu czynnika ludzkiego w rozwoju controllingu.

Czytaj więcej

Polecamy

Przejdź do

Partnerzy

Reklama

Polityka cookies

Dalsze aktywne korzystanie z Serwisu (przeglądanie treści, zamknięcie komunikatu, kliknięcie w odnośniki na stronie) bez zmian ustawień prywatności, wyrażasz zgodę na przetwarzanie danych osobowych przez EXPLANATOR oraz partnerów w celu realizacji usług, zgodnie z Polityką prywatności. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w Twojej przeglądarce.

Usługa Cel użycia Włączone
Pliki cookies niezbędne do funkcjonowania strony Nie możesz wyłączyć tych plików cookies, ponieważ są one niezbędne by strona działała prawidłowo. W ramach tych plików cookies zapisywane są również zdefiniowane przez Ciebie ustawienia cookies. TAK
Pliki cookies analityczne Pliki cookies umożliwiające zbieranie informacji o sposobie korzystania przez użytkownika ze strony internetowej w celu optymalizacji jej funkcjonowania, oraz dostosowania do oczekiwań użytkownika. Informacje zebrane przez te pliki nie identyfikują żadnego konkretnego użytkownika.
Pliki cookies marketingowe Pliki cookies umożliwiające wyświetlanie użytkownikowi treści marketingowych dostosowanych do jego preferencji, oraz kierowanie do niego powiadomień o ofertach marketingowych odpowiadających jego zainteresowaniom, obejmujących informacje dotyczące produktów i usług administratora strony i podmiotów trzecich. Jeśli zdecydujesz się usunąć lub wyłączyć te pliki cookie, reklamy nadal będą wyświetlane, ale mogą one nie być odpowiednie dla Ciebie.