Gospodarka Polski

Tekst otwarty nr 12/2005

Niezłe wyniki przemysłu i budownictwa

  •  Produkcja sprzedana przemysłu wzrosła we wrześniu 2005 r. o 5,5% r/r, zgodnie z naszą prognozą i trochę powyżej konsensusu rynkowego. Wzrost skorygowany sezonowo wyniósł 5,1% r/r, czyli najwięcej w tym roku. Dane potwierdzają tezę, że aktywność gospodarcza firm w sektorze przemysłowym zwiększa się miarowo z kwartału na kwartał.
  •  Wzrost produkcji zanotowany został w 16 z 29 działów przemysłu, najwyższy w tych, gdzie duży jest udział eksportu. Można się więc domyślać, że w III kwartale 2005 r. nadal istotnym motorem rozwoju gospodarki był eksport netto, podczas gdy wzrost popytu krajowego był umiarkowany. Jednak nadzieje na wzrost aktywności inwestycyjnej wzmacnia ekspansja produkcji budowlano-montażowej – we wrześniu 2005 r. zwiększyła się o 10,5% r/r, a w całym III kwartale o 11,3% r/r.

...ale sprzedaż detaliczna poniżej oczekiwań

  •  Sprzedaż detaliczna we wrześniu 2005 r. wzrosła nominalnie o 5,4% r/r, co było wynikiem poniżej oczekiwań rynkowych (średnio ok. 7%). Wzrost w cenach stałych wyniósł 2,9% r/r, czyli wyraźnie mniej niż 5,6% r/r zanotowane w sierpniu.
  •  Podobnie jak w poprzednich miesiącach, najbardziej niekorzystnie na ogólny wzrost sprzedaży detalicznej oddziaływało trwające załamanie sprzedaży nowych samochodów (–10,2% r/r). Jednak w sprzedaży pozostałych towarów również nastąpiło osłabienie tempa wzrostu. Może to oznaczać, że poprawa popytu konsumpcyjnego w III kwartale 2005 r. była słabsza niż przewidywano.
  •  Nadal liczymy na stopniowe ożywienie konsumpcji w kolejnych kwartałach, czemu sprzyjać będą m.in. rosnące dochody i optymizm gospodarstw domowych i niskie stopy procentowe, jednak ścieżka wzrostowa będzie łagodniejsza niż wcześniej zakładana.

W III kwartale 2005 r. jednak poprawa sytuacji gospodarczej

  •  Prezes GUS poinformował, że urząd statystyczny odnotował stopniową poprawę w zakresie popytu krajowego, a „gospodarka wkroczyła na ścieżkę zrównoważonego i stabilnego wzrostu gospodarczego”. Miesięczne dane opublikowane do tej pory faktycznie świadczą o wzroście aktywności gospodarczej w III kwartale 2005 r., jednak ostateczne potwierdzenie obrazu sytuacji otrzymamy dopiero 29 listopada 2005 r. (bieżący numer został oddany do druku wcześniej) wraz z danymi o PKB, na które tak bardzo czeka też Rada Polityki Pieniężnej.
  •  Istotna będzie nie tylko skala przyspieszenia wzrostu PKB, ale też jego struktura – w jakim stopniu ożywienie będzie bazować na popycie krajowym, a w jakim na zagranicznym. Niezbyt gwałtowny wzrost popytu krajowego nie powinien być niebezpieczny dla perspektyw inflacji.

Zatrudnienie rośnie, bezrobocie w dół

  •  Efektem ekspansji w działalności firm jest systematycznie przybierający na sile popyt na pracę, objawiający się coraz szybszym wzrostem zatrudnienia. We wrześniu 2005 r. liczba miejsc pracy w sektorze przedsiębiorstw wzrosła o 2,2% r/r. Jak na polskie warunki, jest to tempo wzrostu zatrudnienia naprawdę wysokie, odpowiadające temu z lat 1997–1998, kiedy to gospodarka rozwijała się w tempie 5–7% rocznie, a bezrobocie spadło do rekordowo niskiego poziomu 10%.
  •  Obecnie również bezrobocie znajduje się w trendzie spadkowym, choć tempo tego spadku jest umiarkowane. We wrześniu 2005 r. stopa bezrobocia rejestrowanego wyniosła 17,6%. Liczba bezrobotnych spadła o 7,1% r/r do 2,76 mln, czyli poziomu najniższego od ponad 4 lat, a liczba nowych ofert pracy wzrosła o 22% r/r.

Płace rosną umiarkowanie

  •  Wzrost płac we wrześniu 2005 r. w sektorze przedsiębiorstw był znacznie niższy od prognoz i wyniósł 1,8% r/r, wobec rynkowego konsensusu 3,2% r/r i wyniku 2,8% r/r w sierpniu. Jednak na spadek dynamiki duży wpływ miał jednorazowy efekt wysokiej bazy w sektorze: poczta i telekomunikacja, gdzie przed rokiem miały miejsce wysokie, prawie 40-procentowe podwyżki wynagrodzeń. W pozostałych sektorach utrzymało się umiarkowane tempo wzrostu płac (np. w przemyśle 4,3% r/r). Można zatem prognozować, że dynamika płac w październiku podniesie się po zaniknięciu jednorazowego efektu.
  •  Dzięki rosnącemu zatrudnieniu i malejącej inflacji, realny fundusz płac w sektorze firm był w III kwartale 2005 r. o 3,1% wyższy niż przed rokiem, co oznacza poprawę w stosunku do poprzednich kwartałów i wspiera prognozę stopniowo rosnącej konsumpcji.

Koniunktura w przedsiębiorstwach

  •  Wskaźniki koniunktury gospodarczej GUS zanotowały w październiku 2005 r. umiarkowane spadki w porównaniu z wrześniem (o 2–3 pkt). Jednak było to typowo sezonowe zjawisko, a w porównaniu z poprzednim rokiem koniunktura w budownictwie i handlu była oceniana bardziej optymistycznie (odpowiednio o 5 i 13 pkt), podczas gdy w przetwórstwie przemysłowym wystąpił spadek o 4 pkt (słabszy niż –7 pkt w poprzednim miesiącu).
  •  Mimo wszystko klimat w przemyśle oceniano pozytywnie (+9 pkt), głównie z powodu dobrych oczekiwań nt. zamówień i produkcji. Co ciekawe, szybciej rosną zamówienia krajowe niż eksportowe. Jeśli chodzi o firmy budowlane, są one dość optymistyczne choć uważają, że najważniejszymi barierami rozwoju są ostra konkurencja i wysokie koszty pracy. Indeks dla handlu detalicznego był nadal na minusie (–6).

Inflacja nieco wyżej, ceny producentów niskie

  •  Stopa inflacji we wrześniu 2005 r. wzrosła do 1,8% r/r z 1,6% r/r w sierpniu. Głównym powodem wzrostu były podwyżki cen paliw (3,4% m/m); dość wysoki był też wzrost cen żywności (0,6% m/m). Najważniejsze jednak, że trudno doszukać się oznak wpływu drogich paliw na ceny innych towarów i usług. Przeciwnie, pogłębił się spadek cen odzieży i obuwia, a w innych kategoriach ceny były stabilne, co sugeruje, że popytowa presja na ceny jest słaba. W październiku CPI powinno powrócić do 1,5% po obniżce akcyzy na benzynę, jednak na początku 2006 r. ponownie wzrośnie do ok. 2%.
  •  Ceny produkcji spadły we wrześniu o 0,2% r/r, pomimo wzrostu cen produkcji koksu i produktów rafinacji ropy naftowej aż o 2,7% m/m. Pokazuje to, że trudno mówić o bezpośrednim wpływie wysokich cen ropy na inne ceny, nie wspominając o ewentualnym ryzyku wystąpienia tzw. efektów drugiej rundy.

Inflacja bazowa nie budzi obaw

  •  Inflacja bazowa we wrześniu 2005 r. pozostała niska, pokazując brak poważnych zagrożeń dla perspektyw inflacji. Dwa najważniejsze wskaźniki z punktu widzenia banku centralnego – inflacja netto i 15% średnia obcięta – pozostały bez zmian, odpowiednio na poziomie 1,3% i 1,4% r/r.
  •  Dwa inne wskaźniki nieznacznie wzrosły (CPI z wyłączeniem cen kontrolowanych oraz CPI bez cen najbardziej zmiennych), a jeden lekko się obniżył. Jednak wszystkie pięć miar pozostało poniżej poziomu 1,5%, czyli dolnej granicy przedziału tolerancji wokół celu inflacyjnego, a dwie z nich były nawet poniżej 1%, co potwierdza, że napięcia inflacyjne w gospodarce nie są szczególnie silne.

Zobacz również

Czy od 2025 r. podatnicy będą musieli prowadzić pkpir elektronicznie?

W 2025 r. podatnicy nadal będą mogli prowadzić pkpir papierowo albo elektronicznie. Przepisy nakładające obowiązek prowadzenia pkpir wyłącznie elektronicznie i przesyłania jej w strukturze JPK do urzędu skarbowego zaczną obowiązywać dopiero od 1 stycznia 2026 r.

Czytaj więcej

Wigilia dla pracowników – czy jest przychodem pracownika i kosztem dla pracodawcy?

Coraz większa liczba pracodawców decyduje się na organizowanie spotkań wigilijnych dla pracowników. Pracodawcy mają wątpliwości, czy po stronie pracowników powstaje z tego tytułu przychód, od którego należy pobrać zaliczkę na PIT, oraz czy mogą zaliczyć do kosztów podatkowych wydatki poniesione na ten cel.

Czytaj więcej

Polecamy

Przejdź do

Partnerzy

Reklama

Polityka cookies

Dalsze aktywne korzystanie z Serwisu (przeglądanie treści, zamknięcie komunikatu, kliknięcie w odnośniki na stronie) bez zmian ustawień prywatności, wyrażasz zgodę na przetwarzanie danych osobowych przez EXPLANATOR oraz partnerów w celu realizacji usług, zgodnie z Polityką prywatności. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w Twojej przeglądarce.

Usługa Cel użycia Włączone
Pliki cookies niezbędne do funkcjonowania strony Nie możesz wyłączyć tych plików cookies, ponieważ są one niezbędne by strona działała prawidłowo. W ramach tych plików cookies zapisywane są również zdefiniowane przez Ciebie ustawienia cookies. TAK
Pliki cookies analityczne Pliki cookies umożliwiające zbieranie informacji o sposobie korzystania przez użytkownika ze strony internetowej w celu optymalizacji jej funkcjonowania, oraz dostosowania do oczekiwań użytkownika. Informacje zebrane przez te pliki nie identyfikują żadnego konkretnego użytkownika.
Pliki cookies marketingowe Pliki cookies umożliwiające wyświetlanie użytkownikowi treści marketingowych dostosowanych do jego preferencji, oraz kierowanie do niego powiadomień o ofertach marketingowych odpowiadających jego zainteresowaniom, obejmujących informacje dotyczące produktów i usług administratora strony i podmiotów trzecich. Jeśli zdecydujesz się usunąć lub wyłączyć te pliki cookie, reklamy nadal będą wyświetlane, ale mogą one nie być odpowiednie dla Ciebie.