Niepewność i ryzyko to zjawiska nieodłącznie towarzyszące działalności gospodarczej. Są one odzwierciedleniem wpływu rozmaitych zagrożeń na podjętą działalność biznesową. Przeciwdziałanie tym zagrożeniom stanowi świadome zarządzanie ryzykiem. Każdy nowy pomysł, nowa działalność czy nowe przedsięwzięcie związane są nierozerwalnie z ryzykiem, które ma decydujący wpływ na możliwość odniesienia sukcesu. Ryzyko można odnieść również do jednostek już działających na rynku. Istnienie ryzyka nie musi, a wręcz nie powinno, stanowić bariery do podejmowania wyzwań gospodarczych. Sukces odnoszą ci, którzy je podejmują i potrafią nim zarządzać.

Ryzyko można zdefiniować jako pewne odchylenie od spodziewanego efektu, przy czym może ono mieć charakter pozytywny i negatywny. Z założenia najczęściej klasyfikujemy je jako zjawisko negatywne, jednak może ono mieć charakter pozytywny i wówczas jest jak najbardziej pożądane. Ryzyko o charakterze negatywnym może natomiast doprowadzić do wystąpienia straty w firmie. Jest ono na tyle istotne, że art. 49 ustawy o rachunkowości nakazuje, żeby sprawozdanie z działalności jednostki obejmowało istotne informacje o stanie majątkowym i sytuacji finansowej, w tym ocenę uzyskiwanych efektów oraz wskazanie czynników ryzyka i opis zagrożeń1.

Ze względu na dynamikę czynników, od których zależy efektywność działania podmiotu we współczesnym świecie, wzrasta zainteresowanie teoriami działania w warunkach zagrożeń, wskazującymi sposoby ograniczenia niepewności bądź redukowania ryzyka. Tym, co różni ryzyko od niepewności, jest możliwość oszacowania go zarówno z perspektywy prawdopodobieństwa wystąpienia, jak również skali wynikających skutków zagrożeń oraz szans. Aby nie popełniać błędów w zakresie kontroli ryzyka, zwróćmy uwagę na przytoczony niżej fragment:

Obecnie zmienność i złożoność otoczenia, a zatem niepewność i ryzyko determinują procesy decyzyjne. Z tychże powodów zagadnienie zarządzania ryzykiem, czyli kontrola czynników tworzących kontekst podejmowanych decyzji w przedsiębiorstwie, zawierających z reguły elementy niepewności i ryzyka, staje się dla menedżerów i udziałowców swoistym nakazem.

W sytuacji recesji w gospodarce narodowej przedsiębiorstwa stają w obliczu trudnych decyzji, którym towarzyszą często błędy w zarządzaniu.

Do nich należą m.in.:

  1. decyzje o alokacji środków stojące w sprzeczności z polityką i kulturą firmy,
  2. cięcie wszystkich kosztów jak leci, zamiast podejmowania ukierunkowanych i wymiernych działań,
  3. szybkie posunięcia, które chronią płynność gotówkową, lecz narażają na ryzyko udziałowców,
  4. redukcja wydatków na marketing, promocję marki i rozwój nowych produktów,
  5. w czasach kryzysowych oszczędzanie na szkoleniach dla pracowników,
  6. poświęcanie zbyt małej uwagi dostawcom i dystrybutorom2.

Każda zmiana niesie ze sobą nie tylko szanse, ale i ryzyko. Zarządzanie ryzykiem jest procesem, który podlega zmianom w czasie. Nie jest możliwe ustalenie z góry raz określonego schematu dotyczącego zarządzania ryzykiem, który obowiązywałby w każdej sytuacji w trakcie podejmowania i wdrażania decyzji gospodarczych. Powtarzalność procedur nie oznacza, że działania na poszczególnych etapach będą identyczne. Pomocne mogą być metody statystyczne, które w połączeniu ze znajomością instrumentów finansowych umożliwiających kontrolę ryzyka, pozwalają podjąć skuteczne działania zapobiegawcze. Należy także wspomnieć o dokumentach COSO z 1992 r. i COSO II z 2004 r. Pierwszy z nich, nie do końca spełnił swoje zadanie, drugi dotyczy zarządzania ryzykiem korporacyjnym.

Pozostałe 77% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników serwisu.

Jeśli posiadasz aktywną prenumeratę przejdź do LOGOWANIA. Jeśli nie jesteś jeszcze naszym Czytelnikiem wybierz najkorzystniejszy WARIANT PRENUMERATY.

Zaloguj Zamów prenumeratę Kup dostęp do artykułu

Możesz zobaczyć ten artykuł, jak i wiele innych w naszym portalu Controlling 24. Wystarczy, że klikniesz tutaj.

Zobacz również

Metody wyceny aktywów własnych

Metody wyceny aktywów własnych

Wycena inwestycji jest dobra tylko wtedy, kiedy obie strony transakcji wyjdą na niej win-win. Żeby tak jednak było, obie strony działające w otoczeniu gospodarczym powinny posiadać taką samą informację, wolną od zniekształceń. Oczywiście wiemy, że tak nie jest i tak naprawdę któraś ze stron musi zawsze okazać się w dłuższej perspektywie lekko pokrzywdzona. Co zrobić, by nie być po tej gorszej stronie inwestycji? Trzeba nauczyć się kilku podstawowych metod wyceny własnych aktywów.

Czytaj więcej
Tekst otwarty nr 11-12/2023

Rozwijamy się z naszymi klientami i dla naszych klientów

Rozwijamy się z naszymi klientami i dla naszych klientów

Członek zarządu Controlling Systems o tym, jak zmieniał się controlling w Polsce na przestrzeni ostatnich 20 lat, nowych wyzwaniach oraz szansach dla rozwoju systemów controllingowych i znaczeniu czynnika ludzkiego w rozwoju controllingu.

Czytaj więcej

Polecamy

Przejdź do

Partnerzy

Reklama

Polityka cookies

Dalsze aktywne korzystanie z Serwisu (przeglądanie treści, zamknięcie komunikatu, kliknięcie w odnośniki na stronie) bez zmian ustawień prywatności, wyrażasz zgodę na przetwarzanie danych osobowych przez EXPLANATOR oraz partnerów w celu realizacji usług, zgodnie z Polityką prywatności. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w Twojej przeglądarce.

Usługa Cel użycia Włączone
Pliki cookies niezbędne do funkcjonowania strony Nie możesz wyłączyć tych plików cookies, ponieważ są one niezbędne by strona działała prawidłowo. W ramach tych plików cookies zapisywane są również zdefiniowane przez Ciebie ustawienia cookies. TAK
Pliki cookies analityczne Pliki cookies umożliwiające zbieranie informacji o sposobie korzystania przez użytkownika ze strony internetowej w celu optymalizacji jej funkcjonowania, oraz dostosowania do oczekiwań użytkownika. Informacje zebrane przez te pliki nie identyfikują żadnego konkretnego użytkownika.
Pliki cookies marketingowe Pliki cookies umożliwiające wyświetlanie użytkownikowi treści marketingowych dostosowanych do jego preferencji, oraz kierowanie do niego powiadomień o ofertach marketingowych odpowiadających jego zainteresowaniom, obejmujących informacje dotyczące produktów i usług administratora strony i podmiotów trzecich. Jeśli zdecydujesz się usunąć lub wyłączyć te pliki cookie, reklamy nadal będą wyświetlane, ale mogą one nie być odpowiednie dla Ciebie.