Gospodarka Polski

Tekst otwarty nr 4/2008

Początek roku bardzo dobry, później nieco gorzej

l Dane o PKB w IV kwartale 2007 r. były bliskie oczekiwaniom. Co prawda wzrost PKB ogółem wyniósł 6,1% i był wyższy od naszych szacunków na poziomie 5,9%, ale główne składowe popytu krajowego, czyli konsumpcja prywatna i nakłady brutto na środki trwałe, wzrosły dokładnie tak, jak szacowaliśmy (o odpowiednio 3,8% i 18,5%). Nieco lepszy od naszych szacunków okazał się udział eksportu netto i to ta kategoria jest odpowiedzialna za trochę wyższy od prognoz wzrost PKB ogółem.

l Jak pokazały pierwsze miesięczne dane za rok bieżący (szczegóły poniżej), pierwszy kwartał nie będzie tak zły, jak oczekiwano jeszcze parę miesięcy temu. Efekt bazy statystycznej oczywiście zadziała, choć nie w takiej skali, jak można było się obawiać, i dlatego podwyższamy nieco prognozy wzrostu PKB w pierwszej połowie roku (z 5% w I kwartale i 5,4% w II kwartale). Jednocześnie jednak przewidujemy, że w kolejnych kwartałach wzrost PKB spowolni do poniżej 5%. Związane jest to m.in. z pogorszeniem wskaźników gospodarczych zarówno dla USA, jak i strefy euro (obniżenie prognozy wzrostu PKB na ten rok o 0,5 pkt proc.). Według naszych szacunków, niższy wzrost światowy wpłynie na obniżenie dynamiki polskiego eksportu (do poziomów jednocyfrowych w II połowie roku), na który dodatkowo negatywnie będzie wpływało umocnienie złotego. Spodziewamy się ponadto obniżenia dynamiki inwestycji.

l Utrzymujemy prognozę wzrostu PKB w całym 2008 r. wciąż (nieco) powyżej 5% dzięki utrzymaniu wysokiej dynamiki konsumpcji prywatnej. Choć wyższa średnioroczna inflacja pochłonie część dochodów, to jednak ich wysoka dynamika w ujęciu realnym zostanie podtrzymana przez szybki wzrost płac nominalnych i zatrudnienia. Dodatkowo, dochody są w tym roku podwyższane obniżką składki rentowej i waloryzacją świadczeń.

Po kiepskim grudniu, bardzo dobry styczeń

l O ile dane makroekonomiczne za grudzień 2007 r. były słabsze od oczekiwań, sugerując początek stopniowego ochłodzenia koniunktury, to dane opublikowane w kolejnym miesiącu pokazały, że polska gospodarka na początku nowego roku utrzymuje szybkie tempo wzrostu. Roczna dynamika produkcji przemysłowej wzrosła w styczniu 2008 r. o 10,8% wobec prognoz rynkowych na poziomie 6,8% i wzrostu o 6,2% w grudniu 2007 r. Dynamika produkcji budowlano-montażowej wyniosła 6,8% (konsensus rynkowy 12,1%, grudzień 13%). Sezonowo dostosowany wzrost produkcji przemysłowej wyniósł w ujęciu rocznym 10,6%, a budowlano-montażowej 5,6%.

l Przyspieszenie dynamiki produkcji przemysłowej wiązało się głównie ze wzrostem dynamiki produkcji w przetwórstwie przemysłowym do 11,1% r/r. Fakt ten, wraz z informacją o dynamice produkcji według działów przemysłu (po raz kolejny spore wzrosty w działach o dużym udziale eksportu, np. w produkcji pojazdów samochodowych), sugeruje utrzymywanie się silnej ekspansji sektora eksportowego na początku tego roku. Wydaje się jednak, że tendencja ta nie będzie do utrzymania przez cały rok. W budownictwie mimo dobrych warunków atmosferycznych w styczniu nie udało się w pełni zniwelować efektu bardzo wysokiej bazy z 2007 r. Niemniej kolejne miesiące powinny według nas przynieść powrót do dwucyfrowej dynamiki rocznej.

l Również sprzedaż detaliczna wzrosła w styczniu mocniej, niż oczekiwano, o 20,9% r/r nominalnie i 15,9% r/r realnie. Spadek sprzedaży żywności w grudniu okazał się przejściowy, za to w styczniu pojawił się - zapewne również jednorazowy - mocny wzrost w sprzedaży pojazdów mechanicznych. Ogólnie dane potwierdzają, że popyt konsumpcyjny będzie w tym roku bardzo ważną siłą napędową wzrostu PKB, m.in. za sprawą sytuacji na rynku pracy.

Grudniowe spowolnienie w płacach

l Grudniowego spowolnienia tempa wzrostu płac nie należało traktować jako zapowiedzi odwrócenia tendencji na rynku pracy. Przeciętne wynagrodzenie wzrosło w styczniu 2008 r. o 11,5% r/r, a zatrudnienie zwiększyło się o 5,9% r/r (nowy rekord wszech czasów). W efekcie fundusz płac w sektorze przedsiębiorstw wzrósł nominalnie o 18,1% r/r, a po uwzględnieniu inflacji o 13,3% r/r.

l Trzeba zdawać sobie sprawę, że dynamika zatrudnienia może być nieco zawyżona przez to, że GUS na początku roku zmienia zwykle skład próby przedsiębiorstw, uwzględniając te, które w ciągu roku przekroczyły próg 9 osób zatrudnienia. Niemniej jednak dane zdecydowanie potwierdzają, że nie sposób obecnie mówić o sygnałach osłabienia koniunktury na polskim rynku pracy. Oczekujemy dalszego wyraźnego spadku bezrobocia.

Duża niespodzianka inflacyjna

l Wstępne szacunki styczniowej inflacji okazały się wyraźnie wyższe od oczekiwań, pokazując wzrost wskaźnika CPI do 4,3% r/r, wobec 4,0% r/r w grudniu i 3,6% w listopadzie. Głównym czynnikiem za to odpowiedzialnym były znaczne podwyżki opłat związanych z eksploatacją mieszkań, które wzrosły o prawie 2% wobec grudnia, i to pomimo faktu, że większość zakładów energetycznych odłożyła podwyżki cen energii elektrycznej na luty. Nieco bardziej, niż się spodziewaliśmy, wzrosły też ceny żywności (1,2% m/m wobec prognozy 0,9%), niższe od oczekiwań były za to ceny odzieży i obuwia (spadek o 3,1% m/m) i transportu (-0,8% m/m).

l Nasza prognoza wskazuje na dalsze przyspieszenie inflacji (do 4,6%), co jest zgodne z konsensusem rynkowym oraz prognozą Ministerstwa Finansów. Prognozy obarczone są niepewnością ze względu na coroczną zmianę koszyka konsumpcyjnego. Wraz z publikacją nowych wag dla komponentów CPI i danymi za luty, GUS poda również zrewidowane dane za styczeń. Ryzyko dla prognozy na luty związane z efektem zmiany koszyka wydaje nam się symetryczne. Zmiana wag oznacza również niepewność dla szacunków inflacji netto. Na razie, przy starych wagach zakładamy, że przy wzroście inflacji CPI do 4,6%, inflacja netto wzrosła do 2,6% z 2,1% w styczniu.

l Wyższy CPI na początku roku oznacza, że jego średni poziom w całym roku wyniesie co najmniej 4%. Co więcej, ze względu na wzrost cen regulowanych (ceny energii w górę w lutym, ceny gazu prawdopodobnie w kwietniu), wyższa od wcześniejszych szacunków będzie również inflacja netto. Niemniej, choć inflacja netto przekroczy w dalszej części roku poziom 3%, to wciąż uważamy, że wskaźnik CPI spadnie wyraźnie w IV kwartale.

Co dalej z depozytami i kredytami

l Obniżenie prognozy tempa wzrostu gospodarczego, ze względu na zawirowania na świecie (głównie na rynku kredytowym), wraz ze zwiększoną skalą oczekiwanych podwyżek stóp procentowych przez RPP powoduje delikatne zmiany, jeśli chodzi o prognozy kredytów. Ich dynamika może nie przekroczyć w tym roku 20%. W styczniu to wciąż było 30% r/r (38% dla gospodarstw domowych i 26% dla firm).

l Z drugiej strony, zawirowania na rynku kapitałowym wraz z podwyższonym oprocentowaniem depozytów stwarzają szansę na wyższy przyrost depozytów w sektorze gospodarstw domowych. Widoczne to było w statystykach podaży pieniądza za ostatnie miesiące. Dynamika depozytów ogółem utrzymuje się na wysokim poziomie dzięki napływowi pieniędzy pochodzących z umorzeń jednostek funduszy inwestycyjnych.

Zobacz również

Nowe obowiązki przedsiębiorców ‑ zapewnienie dostępu do niektórych produktów i usług

26 stycznia 2024 r. opublikowano projekt ustawy o zapewnianiu spełniania wymogów dostępności niektórych produktów i usług przez podmioty gospodarcze. Nowa ustawa nałoży szereg nowych obowiązków na przedsiębiorców prowadzących sprzedaż i świadczących usługi dla osób fizycznych. Obowiązki dotyczą zapewnienia dostępu do produktów i usług przedsiębiorcy osobom ze szczególnymi potrzebami.

Czytaj więcej

MF prowadzi dialog w sprawie potencjalnych zmian w przepisach prawa bilansowego

MF prowadzi dialog w sprawie potencjalnych zmian w przepisach prawa bilansowego

Ministerstwo Finansów powróciło do dialogu z przedsiębiorcami, biegłymi rewidentami i księgowymi w sprawie inicjatyw i planowanych zmian w sferze szeroko rozumianego prawa bilansowego.

Czytaj więcej

Polecamy

Przejdź do

Partnerzy

Reklama

Polityka cookies

Dalsze aktywne korzystanie z Serwisu (przeglądanie treści, zamknięcie komunikatu, kliknięcie w odnośniki na stronie) bez zmian ustawień prywatności, wyrażasz zgodę na przetwarzanie danych osobowych przez EXPLANATOR oraz partnerów w celu realizacji usług, zgodnie z Polityką prywatności. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w Twojej przeglądarce.

Usługa Cel użycia Włączone
Pliki cookies niezbędne do funkcjonowania strony Nie możesz wyłączyć tych plików cookies, ponieważ są one niezbędne by strona działała prawidłowo. W ramach tych plików cookies zapisywane są również zdefiniowane przez Ciebie ustawienia cookies. TAK
Pliki cookies analityczne Pliki cookies umożliwiające zbieranie informacji o sposobie korzystania przez użytkownika ze strony internetowej w celu optymalizacji jej funkcjonowania, oraz dostosowania do oczekiwań użytkownika. Informacje zebrane przez te pliki nie identyfikują żadnego konkretnego użytkownika.
Pliki cookies marketingowe Pliki cookies umożliwiające wyświetlanie użytkownikowi treści marketingowych dostosowanych do jego preferencji, oraz kierowanie do niego powiadomień o ofertach marketingowych odpowiadających jego zainteresowaniom, obejmujących informacje dotyczące produktów i usług administratora strony i podmiotów trzecich. Jeśli zdecydujesz się usunąć lub wyłączyć te pliki cookie, reklamy nadal będą wyświetlane, ale mogą one nie być odpowiednie dla Ciebie.